ބިން ބޭނުންކުރުމުގެ ޤާނޫނާއި އަރބަން ޕްލޭނިންގ ބިލަށް އިސްލާހު ގެނައުމުގެ ޤަރާރު

ފަސްމަންޒަރު: ސެޕްޓެމްބަރު 8 ވަނަ ދުވަހު ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ވަނީ ބިމުގެ ބޭނުންތައް ކަނޑައެޅުމުގެ ޤާނޫނު (Land-Use Planning Act) ތަސްދީޤު ކުރައްވާފައެވެ. ނޫނު އަތޮޅު ކައުންސިލުން މި ބިމުގެ ބޭނުންތައް ކަނޑައެޅުމުގެ ޤާނޫނަށާއި، މިހާރު ޕާލިމެންޓުގައި ބަލަމުންދާ އަރބަން ޕްލޭނިންގ ބިލަށް (Urban Planning Bill) ދެކޮޅު ހަދަނީ، އެ ދެ ޤާނޫނު ވެސް ޤާނޫނު އަސާސީގެ ލާމަރުކަޒީ ކުރުމުގެ ބާބާއި، އިދާރީ ދާއިރާތައް ލާމަރުކަޒީ ކުރުމުގެ ޤާނޫނާއި، އަދި ބިމުގެ ބޭނުންތައް ކަނޑައެޅުމުގެ ޤާނޫނުގެ މަޤްޞަދުތަކާ ވެސް ފުށުއަރާތީއެވެ.

ކަންބޮޑުވުންތައް:

1. ގަވަރނަންސްއަށް އަސަރުކުރުން: ބިމުގެ ބޭނުންތައް ކަނޑައެޅުމުގެ ޤާނޫނާއި އަރބަން ޕްލޭނިންގ ބިލްގެ ސަބަބުން، ރައްޔިތުންނާ އެންމެ ގާތުން މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތްތައް ކަމުގައިވާ ލޯކަލް ކައުންސިލްތަކުގެ ގަވަރނަންސްއަށް ބުރޫއަރައެވެ.

   1. ކޮމިއުނިޓީ ޕްލޭނިންގ: މި ޤާނޫނީ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން، ކޮމިއުނިޓީތަކަށް އެމީހުންގެ ދާއިރާތަކާއި ލޯކަލް ވަސީލަތްތައް ރާވައި ހިންގުމުގެ ބާރު ގެއްލެއެވެ.

   2. މަޝްވަރާ ކުރުމުގެ އިޖުރާއަތު: ކުރު މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ކުރިއަށް ގެންދިޔަ މަޝްވަރާ ކުރުމުގެ މަރުހަލާގައި، ޕާލިމެންޓުން ވަނީ ކައުންސިލްތަކާއި، ފަންނީ މާހިރުންނާއި، އެހެނިހެން ޖަމްޢިއްޔާތަކުގެ ޚިޔާލުތަކަށް ބެލުމެއް ނެތިފައެވެ.

   3. ބައިވެރި ނުކުރުން: ބިމުގެ ބޭނުންތައް ކަނޑައެޅުމުގެ ޤާނޫނާއި ހުށަހަޅާފައިވާ އަރބަން ޕްލޭނިންގ ބިލާ ގުޅޭގޮތުން ކައުންސިލްތަކާ އެއްވެސް މަޝްވަރާއެއް ކޮށްފައެއް ނުވެއެވެ. އަދި ލާމަރުކަޒީ އިސްލާހީ އެޖެންޑާގައި ރައްޔިތުންނާއި ކައުންސިލްތައް ބައިވެރިކުރުމަށް ސަރުކާރުން ޔަޤީންކަން ދީފައިވީ ނަމަވެސް، މިނިސްޓްރީ އޮފް ލޯކަލް ގަވަރންމަންޓުން ވެސް ބުނެފައިވަނީ މިނިސްޓްރީއާ ވެސް މަޝްވަރާކޮށްފައި ނުވާ ކަމަށެވެ.

   މައްސަލަތައް:

   1. މިނިސްޓަރުގެ ބާރުގެ ދަށަށް ގެނައުން: މި ޤާނޫނާއި ބިލްގެ ސަބަބުން، ކޮމިއުނިޓީގެ ހުއްދައަކާ ނުލައި ކައުންސިލްތަކުގެ ބާރުތަކަށް އަރައިގަތުމުގެ ބާރު މިނިސްޓަރަކަށް ލިބިގެންދެއެވެ.

      1. ވަސީލަތްތައް ހިންގުން: މި ޤާނޫނުގެ ސަބަބުން، ރައްޔިތުންގެ ފައިދާއަށްޓަކައި ޤައުމުގެ ތަބީޢީ ވަސީލަތްތައް ރާވައި ހިންގުމަށް ލޯކަލް ސަރުކާރުތަކާއި ކައުންސިލްތަކަށް ހުރަސްއެޅެއެވެ.

      2. ތާރީޚީ މިސާލު: ރާއްޖޭގެ ތާރީޚީ ހެކިތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި، ރައްޔިތުންގެ ހުއްދައަކާ ނުލައި ހިންގާފައިވާ ބޮޑެތި އިންވެސްޓްމަންޓްތަކާއި ތަރައްޤީގެ މަޝްރޫޢުތަކުން ރައްޔިތުންނަށް ފައިދާއެއް ވެފައި ނުވާ ކަމަށާއި، އެކަމުގެ ސަބަބުން ބޮޑެތި ވަގަށް ނެގުންތަކާއި ހިޔާނާތްތައް ހިނގާފައިވާ ކަމަށެވެ.

      ޤަރާރު: އެހެންކަމުން، ޤާނޫނު އަސާސީގެ ލާމަރުކަޒީ ކުރުމުގެ ބާބާ އެއްގޮތްވާނެ ގޮތުގެ މަތިން ބިމުގެ ބޭނުންތައް ކަނޑައެޅުމުގެ ޤާނޫނަށް އަލުން އިސްލާހު ގެނައުމަށާއި، އަރބަން ޕްލޭނިންގ ބިލަށް އިސްލާހު ގެނައުމަށް ކައުންސިލުން ގޮވާލައެވެ. މީގެ އިތުރުން، މިހާރު ޕާލިމެންޓުގައި ބަލަމުންދާ އަރބަން ޕްލޭނިންގ ބިލްގެ މިހާރުގެ ފަރުމާއަށް އަޅުގަނޑުމެން ދެކޮޅު ހަދަމުއެވެ.

      ނިންމުން: މި ޤަރާރު ވަނީ ސެޕްޓެމްބަރު 30 ވަނަ ދުވަހު ބޭއްވުނު ކައުންސިލްގެ 38 ވަނަ ބައްދަލުވުމުގައި ބައިވެރިވި ހުރިހާ ކައުންސިލް މެންބަރުންގެ އިއްތިފާޤުން ފާސްކޮށްފައެވެ.